Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho biết, các Nghị định nêu trên đã góp phần đưa các quy định về quản lý giống cây trồng, bảo vệ và kiểm dịch thực vật, thú y vào cuộc sống; tạo chuyển biến tích cực đối với việc nâng cao nhận thức của tổ chức, cá nhân; bảo đảm trật tự, kỷ cương trong hoạt động quản lý nhà nước về giống cây trồng, bảo vệ và kiểm dịch thực vật, thú y.
Tuy nhiên, bên cạnh những mặt đạt được, các Nghị định cũng bộc lộ một số những hạn chế, bất cập như: Một số hành vi mức phạt còn thấp, chưa đảm bảo tính răn đe dẫn đến tình trạng vi phạm xảy ra nhiều lần (hành vi đưa vào lãnh thổ Việt Nam vật thể thuộc diện kiểm dịch thực vật mà không có Giấy chứng nhận kiểm dịch thực vật của nước xuất khẩu; hành vi vi phạm về buôn bán thuốc bảo vệ thực vật; vận chuyển, kinh doanh, lưu giữ, giết mổ động vật để làm thực phẩm mà động vật đó bị sử dụng thuốc an thần…); một số hành vi phát sinh trong thực tiễn nhưng chưa có chế tài quy định (nhập khẩu sản phẩm động vật mà trên nhãn bao bì không có hoặc có ghi tên cơ sở sản xuất và mã số cơ sở sản xuất nhưng không đúng với tên cơ sở sản xuất và mã số cơ sở sản xuất theo danh sách doanh nghiệp của nước đủ điều kiện xuất khẩu sản phẩm động vật vào Việt Nam; nhập khẩu sản phẩm động vật dùng làm thực phẩm mà trên nhãn hàng hoá không có hoặc có tên tổ chức, cá nhân chịu trách nhiệm, tên cơ sở sản xuất, mã số cơ sở sản xuất không đúng với thông tin ghi trên Giấy chứng nhận kiểm dịch của nước xuất khẩu; nhập khẩu sản phẩm động vật bị biến đổi về màu sắc, mùi vị, tạp nhiễm côn trùng, chảy nước không bảo đảm yêu cầu vệ sinh thú y về cảm quan, …); một số hành vi cần có sự điều chỉnh để đảm bảo phù hợp thực tiễn (hành vi vận chuyển, kinh doanh, lưu giữ, giết mổ động vật để làm thực phẩm mà động vật đó bị sử dụng thuốc an thần không theo hướng dẫn của nhà sản xuất hoặc cơ quan quản lý chuyên ngành thú y có thẩm quyền ... ).
Ngày 20/6/2017, Quốc hội khóa XIV đã thông qua Luật số 12/2017/QH14 sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ Luật Hình sự số 100/2015/QH13, có hiệu lực áp dụng từ ngày 01/01/2018. Một số quy định tại Bộ Luật Hình sự sửa đổi có liên quan về sản xuất, buôn bán hàng cấm (Điều 190); sản xuất, buôn bán hàng giả là thức ăn dùng để chăn nuôi, phân bón, thuốc thú y, thuốc bảo vệ thực vật, giống cây trồng, giống vật nuôi (Điều 195); lây lan dịch bệnh nguy hiểm cho động vật, thực vật (Điều 241)… Bên cạnh đó, nhiều chức danh có thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính tại Nghị định 31/2016/NĐ-CP, Nghị định 90/2017/NĐ-CP đã thay đổi hoặc không còn nữa hoặc phát sinh thêm một số chức danh do việc phân, tách, thành lập mới các cơ quan quản lý nhà nước (thẩm quyền của lực lượng Công an nhân dân, thẩm quyền của lực lượng quản lý thị trường,…). Những nội dung mới này đòi hỏi cần phải rà soát quy định tại Nghị định xử phạt vi phạm hành chính để sửa đổi, bổ sung đảm bảo sự phân định rõ ràng giữa ranh giới hình sự - hành chính, thống nhất về thẩm quyền trong xử phạt vi phạm hành chính.
Tăng mức xử phạt vi phạm
Từ những lý do trên, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đề xuất xây dựng dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 31/2016/NĐ-CP ngày 06/5/2016 quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giống cây trồng, bảo vệ và kiểm dịch thực vật; Nghị định 90/2017/NĐ-CP ngày 31/7/2017 quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thú y nhằm đảm bảo tính thống nhất của hệ thống pháp luật và khắc phục những hạn chế, bất cập nêu trên.
Trong đó, Bộ đề xuất tăng mức xử phạt một số hành vi vi phạm như: Tăng mức phạt từ 3 – 5 triệu đồng lên mức phạt tiền từ 10 – 20 triệu đồng đối với hành vi vi phạm đưa vào lãnh thổ Việt Nam vật thể thuộc diện kiểm dịch thực vật mà không có Giấy chứng nhận kiểm dịch thực vật của nước xuất khẩu, trừ trường hợp được cơ quan chuyên ngành bảo vệ và kiểm dịch thực vật của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn xác nhận. Tăng mức phạt tiền từ 30 – 35 triệu đồng lên mức phạt tiền từ 40 – 50 triệu đồng đối với hành vi vận chuyển, kinh doanh, lưu giữ, giết mổ động vật để làm thực phẩm mà động vật đó bị sử dụng thuốc an thần không theo hướng dẫn của nhà sản xuất hoặc cơ quan quản lý chuyên ngành thú y có thẩm quyền. Đồng thời, điều chỉnh biện pháp khắc phục hậu quả (buộc tiêu huỷ động vật, sản phẩm động vật)…